WonderCMS: CMS ตัวเล็ก ใช้ง่าย ไม่ซับซ้อน

บทนำ

หลายคนคงรู้จัก CMS (Content Management System) กันอยู่แล้ว เป็นโค้ดสำเร็จรูปสำหรับใช้ทำเว็บโดยไม่ต้องลงมือเขียนโค้ด ใช้งานผ่านการจัดการของโปรแกรม ทั้งสร้างหน้าเพจ จัดการเมนู นำไฟล์ขึ้นเซิร์ฟเวอร์ และความสามารถอื่นๆ อีกหลายอย่าง

หากค้นและหา CMS มาใช้ จะพบว่ามีหลากหลายตัวให้เลือกใช้ แต่ CMS ที่เป็นที่นิยมอยู่แล้ว เช่น Joomla, Wordpress หรือ Drupal เป็นต้น มีการนำไปใช้ทำเว็บไซต์มากมาย แต่ทั้งนี้ CMS เหล่านั้นมีทั้งข้อดีข้อเสีย เช่น

ข้อดี

• ความครบถ้วนและสมบูรณ์ในตัว
• มีเครื่องมือให้ใช้จำนวนมาก
• มีและสามารถพัฒนาส่วนเสริม (Plugin) ให้มีความสามารถเพิ่มขึ้นอีก
• เหมาะสำหรับการทำเว็บไซต์ขนาดใหญ่ มีเนื้อหาจำนวนมาก

ข้อเสีย

• มีขนาดใหญ่ เทอะทะ
• มีความยุ่งยาก หรือซับซ้อนในการติดตั้งและใช้งาน
• มีความต้องการพื้นฐานหลายส่วน เช่น ฐานข้อมูล
• ไม่เหมาะสำหรับเว็บไซต์ขนาดเล็ก เช่น เว็บส่วนบุคคลที่จำนวนหน้าเพจไม่มาก

WonderCMS

WonderCMS เป็น CMS ตัวหนึ่งที่เพิ่งได้รับการพัฒนาขึ้นมาไม่นาน มีเป้าหมายหลักของการพัฒนา 2 เป้าหมาย คือ มีขนาดเล็ก และใช้งานง่าย โดยผู้พัฒนาได้ออกตัวว่า เป็น CMS ที่มีขนาดเล็กที่สุด มีข้อดีและความสามารถดังนี้

• มีขนาดเล็ก ประกอบด้วยไฟล์ตั้งต้นเพียง 5 ไฟล์ โดยโค้ดอื่นนั้น ใช้การลิงค์จากเว็บของผู้พัฒนาโค้ดนั้นๆ เช่น Bootstrap และ jQuery เป็นต้น
• เริ่มต้นใช้งานได้ง่าย ไม่ต้องปรับแต่งไฟล์คุณสมบัติ เพียงแค่ 1) แตกไฟล์ 2) อัพโหลดขึ้นเซิร์ฟเวอร์ และ 3) เริ่มใช้งาน
• เก็บคุณสมบัติและเนื้อหาในไฟล์ หรือไม่ต้องใช้ฐานข้อมูล
• มีโครงสร้างที่สามารถเปลี่ยนรูปแบบ (Theme) ได้
• มีโครงสร้างที่พัฒนาส่วนเสริมให้มีความสามารถเพิ่มขึ้นได้
• รองรับการแสดงผลแบบ Responsive เนื่องจากใช้ Bootstrap และ jQuery เป็นเครื่องมือพื้นฐาน

เว็บไซต์และเว็บทดลอง

สามารถอ่านรายละเอียดของ WonderCMS ได้ที่ https://www.wondercms.com และทดลองใช้งานได้ที่ https://www.wondercms.com/demo

ความต้องการพื้นฐาน

• PHP เนื่องจาก WonderCMS พัฒนาในส่วนของการทำงานฝั่งเซิร์ฟเวอร์ด้วยภาษา PHP
• เซิร์ฟเวอร์ต้องรองรับการทำ URL rewrite เช่น mod_rewrite
• Bootstrap และ jQuery เป็นส่วนประกอบในส่วนการทำงานฝั่งบราวเซอร์ โดยการลิงค์โค้ดตรงจากเซิร์ฟเวอร์ของโค้ด หรือดาวน์โหลดและติดตั้งบนเครื่องเดียวกันกับ WonderCMS ก็ได้

ขั้นตอนการติดตั้ง

การติดตั้ง WonderCMS นั้น สามารถทำได้ง่าย โดยมีขั้นตอนดังนี้

• ดาวน์โหลดโค้ดได้จากเว็บไซต์ https://www.wondercms.com หรือ https://www.wondercms.com/latest จะได้ไฟล์รวมมา 1 ไฟล์ เช่น WonderCMS-1.2.0.zip
• แตกไฟล์ (uncompress) จะพบว่ามีไดเร็กทอรี่และไฟล์ภายในดังนี้

 [wondercms]
    - index.php
    - .htaccess
    - [themes]
       - [default]
          - theme.php
          - [css]
             - style.css

• แก้ไขไฟล์ .htaccess ให้สัมพันธ์กับเซิร์ฟเวอร์ เนื่องจากเป็นส่วนการแปลง URL ให้สัมพันธ์กับตำแหน่งของโค้ด (URL rewrite) โดยผมได้เพิ่มข้อมูลเข้าไปเล็กน้อย ดังนี้

Options -Indexes
ServerSignature Off
RewriteEngine on
RewriteCond $0#%{REQUEST_URI} ([^#]*)#(.*)\1$
RewriteRule ^.*$ - [E=CWD:%2]
RewriteCond %{REQUEST_FILENAME} !-f
RewriteCond %{REQUEST_FILENAME} !-d
RewriteRule ^(.+)$ %{ENV:CWD}index.php?page=$1 [QSA,L]
RewriteRule database.js - [F]

• อัพโหลดขึ้นเซิร์ฟเวอร์
• ใช้งาน เช่น http://www.yourdomain.com/wondercms

การติดตั้งส่วนเสริม

ปัจจุบัน ส่วนเสริมหรือ plugin ที่มีให้ดาวน์โหลดนั้นมีไม่มาก แต่ขอแนะนำส่วนเสริมที่ผมพัฒนาขึ้น 3 รายการ ตามรายละเอียดช่วงท้าย ประกอบด้วย SummerNote editor, Modern settings และ Additional contents โดยทั้งนี้ ขอแสดงขั้นตอนการติดตั้งส่วนเสริม SummerNote editor

SummerNote editor เป็นส่วนเสริมที่ทำให้ง่ายต่อการแก้ไขเนื้อหา ในหน้าการแก้ไขเนื้อหามีลักษณะของการแก้ไขแบบเดียวผลลัพธ์ที่จะได้ หรือ WYSIWYG (What You See Is What You Get) มีขั้นตอนการติดตั้งดังนี้

• ดาวน์โหลดโค้ดจากเว็บไซต์ WonderCMS SummerNote editor หรือ Github.com/prakai/wcms-summernote จะได้ไฟล์รวม 1 ไฟล์ เช่น summernote-1.0.zip
• แตกไฟล์ จะพบว่ามีไดเร็กทอรี่และไฟล์ภายในดังนี้

[summernote]
   - summernote.php
   - file.php
   - [css]
       - style.css
       - อื่นๆ
   - [js]
       - files.js
   - อื่นๆ

• อัพโหลดไดเร็กทอรี่และไฟล์ไปยังไดเร็กทอรี่ plugins ของ WonderCMS หากไม่มีไดเร็กทอรี่ plugins ให้สร้างขึ้นมาก่อนโครงสร้างหลังการอัพโหลดไฟล์ ดังนี้

[wondercms]
   - [summernote]
       - summernote.php
       - file.php
       - [css]
           - style.css
           - อื่นๆ
       - [js]
           - files.js
       - อื่นๆ

การติดตั้งจากไฟล์ชุดรวม

สำหรับบุคลากรและนักศึกษา มทร.อีสาน สามารถดาวน์โหลดไฟล์ที่ผมรวมทั้งโปรแกรม WonderCMS และส่วนเสริมไว้แล้ว เพื่อนำไปติดตั้งในเว็บส่วนบุคคลบนเซิร์ฟเวอร์ มทร.อีสาน ได้ โดยมีขั้นตอนดังนี้

• เข้าถึงพื้นที่ไฟล์ส่วนบุคคลด้วยโปรแกรม File Explorer หรือ Windows Explorer ตามวิดีโอแนะนำ วิธีการเข้าถึงพื้นที่ส่วนบุคคลบนไฟล์เซิร์ฟเวอร์ มทร.อีสาน

\\files.rmuti.ac.th\ชื่อผู้ใช้\public_html  (ทั้งนี้ หากไม่พบไดเร็กทอรี่ public_html ให้สร้างขึ้นใหม่)

• ดาวน์โหลดไฟล์รวมของ WonderCMS ได้ที่ http://www.rmuti.ac.th/user/prakai/wcms/wondercms-2.0-rmuti.zip
• ใช้โปรแกรมแตกไฟล์เพื่อแตกไฟล์ทั้งหมดในไฟล์ wondercms-2.0-rmuti.zip ไปไว้ใน \\files.rmuti.ac.th\ชื่อผู้ใช้\public_html จะมีโครงสร้างของไฟล์คือ

 \\files.rmuti.ac.th\ชื่อผู้ใช้\public_html
                            - index.php
                            - .htaccess
                            - [plugins]
                                - อื่นๆ
                            - [themes]
                                - อื่นๆ

• เปิดโปรแกรม Web browser ไปยังตำแหน่งเว็บส่วนบุคคล

* กรณีอาจารย์หรือเจ้าหน้าที่
http://www.rmuti.ac.th/user/ชื่อผู้ใช้ เช่น http://www.rmuti.ac.th/user/prakai
.
* กรณีนักศึกษา
http://www.rmuti.ac.th/student/ชื่อผู้ใช้

การปรับแต่งเว็บไซต์

หากต้องการปรับแต่งเว็บไซต์ทั้งส่วนของเนื้อหาและคุณสมบัติ จำเป็นต้องเข้าใช้งาน (Login) ระบบก่อน โดยตำแหน่ง URL สำหรับเข้าใช้งานในครั้งแรกมี URL เป็น wondercms/loginURL เช่น http://www.yourdomain.com/wondercms/loginURL

รหัสผ่านตั้งต้นของการเข้าไปปรับแต่งเนื้อหาคือ admin

หากมีการแก้ไข URL ของการเข้าใช้งานแล้ว จำเป็นต้องเข้าถึง URL โดยตรง เช่น หากแก้ไข loginURL เป็น mylogin ตำแหน่งการเข้าใช้งานจะเปลี่ยนเป็น http://www.yourdomain.com/wondercms/mylogin เป็นต้น

การปรับแต่งเนื้อหา

เมื่อเข้าใช้งานระบบแล้ว จะพบว่าจะสามารถแก้ไขเนื้อหาในเว็บได้ทันที เพียงแค่คลิกเมาส์ในพื้นที่เนื้อหานั้น การบันทึกเนื้อหาจะเกิดขึ้นอัตโนมัติเมื่อมีการย้ายเมาส์ไปคลิกส่วนอื่นที่ไม่ใช่เนื้อหาที่กำลังแก้ไข ทั้งนี้สามารถคลิกเมนูเปลี่ยนเพจ เพื่อแก้ไขเนื้อหาในเพจอื่นได้

การปรับแต่งเว็บไซต์

เช่นเดียวกันกับการปรับแต่งเนื้อหา เมื่อเข้าใช้งานระบบแล้ว จะมีแถบเมนูด้านบนเว็บที่สามารถคลิกเพื่อเลื่อนเมนูหน้าจอการปรับแต่งเว็บไซต์ ประกอบด้ว

• การลบหน้าปัจจุบัน
• การปรับแต่งส่วนหัวเว็บไซต์ (website title) ส่วนท้ายเว็บไซต์ (website footer)
• การปรับแต่งชื่อเพจ (page title) คำอธิบาย (description) คำค้น (keyword)
• การแก้ไขรายการหน้าเพจหรือเมนู
• การเปลี่ยนตำแหน่ง URL สำหรับเข้าใช้งานระบบ
• การเปลี่ยนรหัสผ่าน

ส่วนเสริมที่ผมพัฒนาขึ้น

เนื่องจาก WonderCMS มีขนาดเล็ก ใช้งานง่าย เหมาะสำหรับการทำเว็บไซต์ส่วนบุคคลที่มีจำนวนหน้าและเนื้อหาไม่มาก ผมจึงนำมาเป็นเครื่องมือสำหรับทำเว็บไซต์ส่วนตัวของผม http://www.rmuti.ac.th/user/prakai แต่พบว่า มีความสามารถบางส่วนที่ไม่ตรงใจ และความสามารถบางอย่างไม่มี ผมจึงได้พัฒนาส่วนเสริม 3 รายการขึ้นมาให้ใช้งาน

WonderCMS SummerNote editor

• SummerNote editor เป็นส่วนเสริมที่ทำงานแทน MediumEditor editor ในส่วนของการอัพโหลดและแทรกรูปภาพเข้าไปในเนื้อหา โดยพัฒนาส่วนเสริมให้ใช้ SummerNote แทน พัฒนาส่วนของการอัพโหลดไฟล์เอกสารและไฟล์รูปภาพได้ด้วย และกำลังอยู่ในระหว่างการพัฒนาความสามารถอื่นเพิ่มเติมอีก สามารถดาวน์โหลดส่วนเสริมได้ที่ WonderCMS SummerNote editor หรือ Github.com/prakai/wcms-summernote

WonderCMS Modern settings

• Modern settings เป็นส่วนเสริมที่ทดแทนหน้าจอการปรับแต่งเว็บไซต์ โดยทำเป็นเมนูลอย และแยกส่วนการจัดการออกเป็นสัดส่วนชัดเจนขึ้น สามารถดาวน์โหลดส่วนเสริมได้ที่ WonderCMS Modern settings หรือ Github.com/prakai/wcms-_modern_settings

WonderCMS Additional contents

• Additional contents เป็นส่วนเสริมที่ทำให้ WonderCMS สามารถเพิ่มเนื้อหาเข้าไปท้ายเนื้อหาดั้งเดิมซึ่งมีเพียงเนื้อหาเดียว โดยเนื้อหาที่เพิ่มขึ้นนี้ สามารถกำหนดให้แสดงหรือซ่อนจากการแสดงผลปกติได้ มีประโยชน์สำหรับการทำเนื้อหาทิ้งไว้ก่อนได้ หรือทำไว้สำหรับเปิดให้เห็นเมื่อต้องการ ดาวน์โหลดส่วนเสริมได้ที่ WonderCMS Additional settings หรือ Github.com/prakai/wcms-addition_contents

Clean -- WonderCMS theme

• Clean เป็นธีม (theme) สำหรับ WonderCMS เป็นธีมแบบพื้นๆ สะอาดตา สามารถดาวน์โหลดธีมได้ที่ Clean -- theme for WonderCMS หรือ Github.com/prakai/wcms-clean

ส่วนเสริมและธีมทั้ง 4 รายการ สามารถทดลองใช้งานได้ที่ https://wondercms-demo.000webhostapp.com